Napomena: Kako bi se razlikovali rezultati postignuti u benchmarking kampanjama sprovedenim u 2017, 2018., 2019. i 2020. godini, korišćene su različite nijanse boja. Boja najsvetlije nijanse predstavlja rezultate benchmarking kampanje iz 2017, zatim 2018, godine, srednje nijanse iz 2019. godine, a najtamnije nijanse rezultate benchmarking kampanje iz 2020. godine. Primer je dat na Slici 1.
Sl. 1. Nijanse koje označavaju rezultate po godinama
Sl. 2. Poređenje konačnih rezultata
Telekom Srbija je ostvario najbolji ukupni rezultat u benchmarking kampanji sprovedenoj 2020. godine, zahvaljujući značajnom unapređenju kvaliteta svih usluga u svim kategorijama. Za njim sledi Telenor, koji je unapredio performanse implementacijom VoLTE usluge (prenos govora pomoću 4G, Voice over LTE) pre početka ovogodišnje kampanje. Vip mobile je imao lošije rezultate u odnosu na konkurenciju zbog problema sa DNS serverom.
Radi bolje preglednosti, na grafikonima koji slede biće prikazani rezultati za poslednje 3 godine.
Analiza trenda rezultata za kvalitet govorne usluge i usluga prenosa podataka prikazana je na Slici 3 i Slici 4, respektivno. Napomena: Konačan rezultat je zbir rezultata ostvarenih za govornu uslugu i usluge prenosa podataka.
Sl. 3.Poređenje konačnih rezultata za govornu uslugu
Svi operatori su unapredili kvalitet govorne usluge u odnosu na prethodne godine. Implementacijom VoLTE usluge (prenos govora pomoću 4G, Voice over LTE), Telenor je ostvario najveći napredak.
Sl. 4.Poređenje konačnih rezultata za usluge prenosa podataka
Telekom Srbija i Telenor su unapredili kvalitet usluga prenosa podataka u odnosu na prethodne godine. Zbog problema sa DNS serverom, Vip mobile je ostvario lošiji rezultat u odnosu na 2019. godinu.
Analiza trenda ostvarenih rezultata u kategorijama Veliki gradovi, Mali gradovi i Putevi prikazana je na Slikama 5, 6 i 7, respektivno. Napomena: Konačan rezultat je zbir ostvarenih rezultata u Velikim gradovima, Malim gradovima i na Putevima, pomnoženih sa odgovarajućim težinskim faktorima.
Sl. 5.Poređenje konačnih rezultata u Velikim gradovima
Telekom Srbija i Telenor su unapredili kvalitet usluga u velikim gradovima i osvarili su sličan rezultat. Najveći napredak u odnosu na prethodnu godinu vidljiv je u Telenor mreži zahvaljujući implementaciji VoLTE usluge. Vip mobile je ostvario lošiji rezultat zbog problema sa DNS serverom.
Sl. 6.Poređenje konačnih rezultata u Malim gradovima
Kvalitet usluga u malim gradovima unapređen je u mrežama Telekom Srbija i Telenor. Najveći napredak ostvario je Telenor, sa većim vrednostima za većinu parametara kvaliteta (KPI) u odnosu na prethodne godine.
Sl. 7.Poređenje konačnih rezultata na putevima
Najbolji rezultat na putevima ostvario je Telekom Srbija, što ukazuje da unapređuje kvalitet usluga iz godine u godinu. Svi operatori su ostvarili napredak za većinu parametara kvaliteta (KPI). Vip mobile je u najmanjoj meri poboljšao kvalitet zbog problema sa DNS serverom.
Govor
Sl. 8.Rezultati testiranja govorne usluge – parametri kvaliteta (KPI)
Procenat uspešno realizovanih poziva: Telekom Srbija i Telenor su povećali procenat uspešno realizovanih poziva u velikim gradovima, dok je Vip mobile ostao na istom nivou. U malim gradovima Telekom Srbija i Telenor su imali bolje rezultate u odnosu na prethodnu godinu, dok je Vip mobile imao blagu degradaciju. Svi operatori su poboljšali svoje performanse na putevima u odnosu na 2019. godinu.
Prosečno vreme uspostave veze: Najprimetnija razlika u rezultatima, u odnosu na prethodne benchmarking kampanje, prisutna je kod Telenora, koji je značajno unapredio prosečno vreme uspostave veze implementacijom VoLTE usluge. Telekom Srbija i Vip mobile su ostvarili napredak u odnosu na prethodne kampanje, ali u manjoj meri.
Prosečan MOS: Rezultat za prosečan MOS je unapređen za 1 poen kod Telenora, zahvaljujući implementaciji VoLTE usluge. Telekom Srbija i Vip mobile su imali blagu degradaciju.
MOS<2.3 [%]: U Telenor i Vip mobile mreži broj loših odbiraka sa vrednostima MOS ispod 2,3 je značajno smanjen u svim kategorijama. Telekom Srbija je ostvario vrlo dobar rezultat, ali sa blagom degradacijom u odnosu na prethodnu godinu.
FDTT HTTP DL
Sl. 9.Rezultati testiranja usluge FDTT HTTP prenosa podataka (DL 400MB)
Procenat uspešno realizovanih sesija pruža informaciju o pouzdanosti internet konekcije koju mobilni operator pruža svojim korisnicima. Tokom benchmarking kampanje iz 2020. godine, svi operatori su ostvarili odličan rezultat (>99%) u velikim i malim gradovima. U odnosu na prethodne kampanje, održan je nivo kvaliteta usluga u velikim i malim gradovima. Na putevima, nivo kvaliteta je bio bolji u odnosu na 2019. godinu, ali lošiji u odnosu na 2018. godinu.
Prosečna brzina prenosa podataka je unapređena u odnosu na 2019. godinu. Najveći napredak je ostvario Telenor (bolji rezultati za 10 Mb/s u malim gradovima, odnosno za 30 Mb/s u velikim gradovima), dok je Vip mobile imao bolje rezultate za 10 Mb/s u malim gradovima. Telekom Srbija je u gradovima postigao rezultate na prošlogodišnjem nivou. Na putevima svi operatori su ostvarili napredak.
Procenat odbiraka sa prosečnom brzinom prenosa podataka ispod 4Mb/s je metrika kojom se kvantifikuje procenat mernih odbiraka koji ne ispunjavaju minimalne kriterijume za zadovoljstvo korisnika. Ukoliko je prosečna brzina prenosa podataka ispod 4 Mb/s, korisnici mogu da se susretnu sa problemima kada koriste zahtevne usluge poput video streaming-a ili preuzimanja velike količine podataka sa mreže. U gradovima, Telekom Srbija i Telenor su imali rezultate na sličnom nivou kao u 2019. godini. Vip mobile je imao malu degradaciju u malim gradovima. Na putevima, svi operatori su ostvarili bolje rezultate.
FDTT HTTP UL
Sl. 10.Rezultati testiranja usluge FDTT HTTP prenosa podataka (UL 400MB)
Procenat uspešno realizovanih sesija daje informaciju o pouzdanosti internet konekcije koju mobilni operator pruža svojim korisnicima. Svi operatori su demonstrirali odličan procenat uspešno realizovanih sesija (koji je na ovom nivou još od 2017. godine). Na putevima, svi operatori su ostvarili napredak u odnosu na 2019. godinu.
Prosečna brzina prenosa podataka izmerena tokom benchmarking kampanje 2020. godine kod Telenora je bila veća u svim kategorijama u odnosu na prethodnu godinu. Telekom Srbija i Vip mobile su u gradovima imali lošije rezultate u odnosu na 2019. godinu, dok su rezultati na putevima bili na sličnom nivou.
Procenat odbiraka sa prosečnom brzinom prenosa podataka ispod 2 Mb/s je metrika kojom se kvantifikuje procenat mernih odbiraka koji ne ispunjavaju minimalne kriterijume za zadovoljstvo korisnika. Ukoliko je prosečna brzina prenosa podataka ispod 2 Mb/s, korisnici mogu da se susretnu sa problemima kada koriste zahtevne servise poput video streaming-a, društvenih mreža, upload-a velike količine podataka i sl. Telekom Srbija i Telenor su ostvarili vrednosti ispod 2%, pri čemu je Telenor ostvario napredak u odnosu na prošlogodišnji rezultat. Performanse na putevima su unapređene u odnosu na prethodne kampanje, ali i dalje mogu dovesti do nezadovoljavajućeg nivoa kvaliteta usluga i trebalo bi ih unaprediti.
HTTP Transfer DL
Sl.11. Testiranje usluge HTTP prenosa podataka (DL 3MB)
Procenat uspešno realizovanih sesija daje informaciju o pouzdanosti internet konekcije koju mobilni operator pruža svojim korisnicima. Kao i prethodnih godina, performanse svih operatora su bile na odličnom nivou u gradovima. Razlike među operatorima su neznatne i korisnici ih ne primećuju. Na putevima, svi operatori su unapredili rezultat u odnosu na prethodnu godinu.
Prosečno vreme trajanja sesije i prosečna brzina prenosa podataka su komplementarne metrike koje bi trebalo analizirati zajedno, jer daju indikaciju o fleksibilnosti mreže u pružanju trenutne brzine prenosa podataka. Tokom ovih testova, procenjuje se efikasnost mehanizama TCP proxy-ja, zajedno sa perfomansama radio mreže. U odnosu na 2019. godinu, Telekom Srbija je ostvario napredak u svim kategorijama. Prosečno vreme trajanja sesije u toj mreži unapređeno je za 0,3 sekundi, a prosečna brzinu prenosa podataka za oko 20 Mb/s. Telenor je smanjio prosečno vreme trajanja sesije u velikim gradovima i na putevima, dok je Vip mobile imao bolje rezultate samo na putevima. Što se tiče prosečne brzine prenosa podataka, Telenor i Vip mobile su imali lošije rezultate u odnosu na prethodnu godinu.
Procenat odbiraka sa prosečnom brzinom prenosa podataka ispod 4 Mb/s je metrika kojom se kvantifikuje procenat mernih odbiraka koji ne ispunjavaju minimalne kriterijume za zadovoljstvo korisnika. Svi operatori su ostvarili vrlo dobre rezultate u gradovima, pri čemu je Vip mobile imao neznatno lošije rezultate u odnosu prethodnu kampanju. Na putevima, i pored ostvarenog napretka u svim mrežama, postignuti rezultati mogu dovesti do nezadovoljavajućeg nivoa kvaliteta usluga i trebalo bi ih unaprediti.
HTTP Transfer UL
Sl. 12.Rezultati testiranja usluge HTTP prenosa podataka (UL 1MB)
Procenat uspešno realizovanih sesija daje informaciju o pouzdanosti internet konekcije koju mobilni operator pruža svojim korisnicima. U gradovima, svi operatori su ostvarili odlične rezultate, kao i u prethodnoj kampanji. Putevi su ostali najveći izazov za uplink prenos podataka, jer su mobilni terminali ograničeni predajnom snagom i udaljenošću bazne stanice. Na putevima, svi operatori su unapredili rezultat u odnosu na prethodnu godinu. Vip mobile je, i pored lošijeg rezultata u odnosu na konkurenciju, ostvario najveći napredak u ovoj kategoriji. Postignuti rezultati na putevima ukazuju na jasno postojanje ograničenja konekcije na internet mrežu, što korisnici mogu lako da primete. Stoga, u ovoj kategoriji su neophodna unapređenja u mrežama svih operatora.
Prosečno vreme trajanja sesije i prosečna brzina prenosa podataka su komplementarne metrike koje bi trebalo analizirati zajedno, jer daju indikaciju o fleksibilnosti mreže u pružanju trenutne brzine prenosa podataka. Tokom ovih testova, procenjuje se efikasnost mehanizama TCP proxy-ja, zajedno sa perfomansama radio mreže. Telenor je unapredio rezultate u svim kategorijama. Iako je imao rezultate na sličnom nivou kao Telenor, Telekom Srbija je u poređenju sa 2019. godinom, poboljšao prosečno vreme trajanja sesije na putevima. U mreži Vip mobile unapređena je prosečna brzina prenosa podataka na putevima.
Procenat odbiraka sa prosečnom brzinom prenosa podataka ispod 2 Mb/s je metrika kojom se kvantifikuje procenat mernih odbiraka koji ne ispunjavaju minimalne kriterijume za zadovoljstvo korisnika. Manji procenat takvih odbiraka u velikim gradovima i na putevima, u odnosu na 2019. godinu, postigao je Telenor. U malim gradovima svi operatori su imali veći broj loših odbiraka u odnosu na prošlu godinu.
Browsing
Sl. 13. Rezultati testiranja browsing servisa
Procenat uspešno realizovanih sesija browsing live stranice najpribližnije reflektuje percepciju kvaliteta korisnika web browsing servisa. Tokom benchmarking kampanje 2020. godine, Telekom Srbija i Telenor su imali skoro identične performanse u velikim i malim gradovima, sa razlikama koje korisnik ne može da primeti. Na putevima, Telekom Srbija je imao najbolje rezultate. Vip mobile je imao lošije rezultate u odnosu na prošlu godinu zbog problema sa DNS serverom. Razlike u rezultatima između 2019. i 2020. godine nisu samo posledica perfomansi mreža operatora, već su posledica i promene sadržaja i strukture live stranica.
Prosečno vreme trajanja sesije se razlikuje u kampanjama usled unapređenja mreža, kao i zbog promene sadržaja i strukture live stranice. Svi operatori su poboljšali performanse u svim kategorijama.
Procenat uspešno realizovanih sesija browsing referentne stranice tokom ovogodišnje kampanje je ostao na sličnom nivou u Telekom Srbija i Telenor mreži u gradovima, dok su putevima uanpređene performanse. Vip mobile je imao lošije rezultate u odnosu na prošlu godinu zbog problema sa DNS serverom.
Prosečno vreme trajanja sesije browsing referentne stranice je unapređeno kod svih operatora, pri čemu je Vip mobile ostvario najveći napredak.
YouTube
Sl. 14. Rezultati testiranja YouTube video servisa
Procenat uspešno realizovanih sesija je, kao i prethodne godine, bio na odličnom nivou u mrežama Telekom Srbija i Telenor. Razlike među ovim operatorima nisu bile prisutne u tolikoj meri da bi korisnici mogli da ih prepoznaju. Vip mobile je postigao znatno lošije rezultate u odnosu na 2019. godinu zbog problema sa DNS serverom.
Procenat neprekinutih videa je unapređen kod svih operatora tokom ovogodišnje kampanje u svim kategorijama. Svi operatori su postigli odlične rezultate i te prisutne male razlike je teško primetiti iz korisničkog ugla.
YouTube VMOS je kompleksna metrika kojom se reflektuju svi aspekti kvaliteta video signala (rezolucija, prekidi, jasnoća videa, itd.). Postignuti rezultati su na sličnom nivou kod svih operatora u svim kategorijama. Prisutne male razlike korisnik teško može da primeti.
Pokrivenost radio signalom
Kod 2G/GSM tehnologije, u odnosu na prethodnu benchmarking kampanju, sva tri operatora imala su oko 10% manje odbiraka sa najjačim nivoom radio signala. Vip mobile je imao najbolje rezultate u pokrivenosti GSM signalom.
Kod 3G/UMTS tehnologije, u odnosu na prethodnu godinu, Telekom Srbija i Vip mobile imali su oko 12% manje odbiraka sa najjačim nivoom radio signala. Telenor je imao oko 5% više odbiraka sa najjačim nivoom radio signala u odnosu na prošlogodišnju kampanju. Telenor je imao najbolje rezultate u pokrivenosti UMTS signalom.
Kod 4G/LTE tehnologije, Telekom Srbija i Telenor imali su oko 8% manje odbiraka sa najjačim nivoom radio signala, u odnosu na 2019. godinu. Vip mobile je imao oko 1% manje odbiraka sa najjačim nivoom radio signala.
